«Η Ολεθρια Αφροσυνη»
Ἡ συγκέντρωση ἀγαθῶν ποὺ ἐξυπηρετοῦν τὴ ζωὴ ἀποτελεῖ μιὰ πολὺ φρόνιμη καὶ λογικὴ ἐνέργεια γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ μάλιστα γιὰ τὸν οἰκογενειάρχη ποὺ ἀπὸ τὴν ἐργατικότητα καὶ τὴν προνοητικότητά του ἐξαρτᾶται ἡ ζωὴ τῶν μελῶν τῆς οἰκογένειάς του. Τὴν ὀκνηρία καὶ ἀπρονοησία κανεὶς ποτὲ δὲν ἐπήνεσε. Γιατὶ λοιπὸν ὁ πλούσιος τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς χαρακτηρίζεται ὡς «ἄφρων»;
Γιατὶ ὁ ὁρίζοντας τοῦ κόσμου τελειώνει στά ὄρια τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὁ πλησίον εἶναι ἀνύπαρκτος γιά τήν σκέψη καί τήν ζωή τοῦ πλουσίου. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἐπικρατεῖ ἡ κτητική ἀντωνυμία «μου». Γιατὶ νομίζει ὅτι ἡ ὑλική εὐδαιμονία του εἶναι ἀτελείωτη καὶ δὲν πρόκειται νὰ τοῦ τὴν ἀφαιρέσει κανείς. Ἔτσι καταστρώνει μακρόπνοα σχέδια, λέγοντας στόν ἑαυτό του: «ψυχή, ἔχεις, πολλά άγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά, ἀναπαύου, φάε, πίε, εὐφραίνου. Καὶ γιατὶ καταπίεσε τελείως μέσα στὰ βάθη τοῦ ὑποσυνειδήτου του τὸν Θεό, νομίζοντας ὅτι τὸν ἀφάνισε καὶ γλύτωσε ἀπὸ τὸν ἔλεγχό του.
Στοὺς τρεῖς αὐτοὺς λόγους διακρίνονται τὰ ὅρια ἀνάμεσα στὴ φρόνηση καί στην ἀφροσύνη, στή λογικὴ προνοητικότητα καὶ στὴν παράλογη ἀποθεματοποίηση ἀγαθῶν. Ἡ χωρίς λόγο συσσώρευση ἀγαθῶν προκαλεῖ προβλήματα καὶ ὀφείλεται στὸν πόθο τοῦ ἀνθρώπου νὰ ὀχυρωθεῖ μέσα στὰ ἀγαθά, ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναι χρήματα, γνώσεις, ἀξιώματα, τίτλοι, δεσμοί καὶ γνωριμίες, γιὰ νὰ αἰσθανθεῖ ἀσφαλής. Ἐδῶ πρέπει νά χαράξει κανείς τά ὅρια ἀνάμεσα στήν φρόνιμη ἱεράρχηση τῶν ἀγαθῶν καί στήν ἀγχώδη ἀναζήτηση στηριγμάτων γιά μιά ζωή χωρίς τόν φόβο τοῦ τερματισμοῦ της. Καὶ εἶναι ἀφροσύνη νὰ νομίζουμε ὅτι μ’ αὐτὰ γίναμε πανίσχυροι, ἐκθρονίσαμε τὸν Θεὸ καὶ ξεφύγαμε τὸ θάνατο.
Ἔρχονται ὅμως στιγμὲς ποὺ σ’ ἕνα ξέσπασμα τῆς καταπιεσμένης συνειδήσεως ἀκούγεται ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ θυμίζει ἀλήθειες ξεχασμένες καὶ πραγματικότητες ποὺ θέλουμε νὰ παρακάμψουμε. Σὲ κάτι τέτοιες στιγμὲς βλέπει κανεὶς τὴν γύμνια καί τήν ἀφροσύνη του παρ΄ ὅλο πού νόμιζε ὅτι ἦταν θωρακισμένος μέ πολλά ἀγαθά καί ὅτι ἡ ὀργάνωση τῆς ζωῆς του ἦταν ἄρτια καί ἀπρόσβλητη.
Αὐτό ἀκριβῶς θέλει νά τονίσει ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή. Ἡ ἀνασφάλεια ποὺ αἰσθάνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴ φθορὰ ποὺ βασιλεύουν μέσα στὸν κόσμο δὲν θεραπεύεται μὲ τὴν συσσώρευση ὑλικῶν ἀγαθῶν, μὲ τὴν δημιουργία ὑποκαταστάτων τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν ὀχύρωσή του ἑαυτοῦ μας σέ ψεύτικα καί εὐπρόσβλητα χαρακώματα, ἀλλά μέ τήν ἐμπιστοσύνη στόν Θεό.
Γιατὶ ὁ ὁρίζοντας τοῦ κόσμου τελειώνει στά ὄρια τοῦ ἑαυτοῦ του. Ὁ πλησίον εἶναι ἀνύπαρκτος γιά τήν σκέψη καί τήν ζωή τοῦ πλουσίου. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἐπικρατεῖ ἡ κτητική ἀντωνυμία «μου». Γιατὶ νομίζει ὅτι ἡ ὑλική εὐδαιμονία του εἶναι ἀτελείωτη καὶ δὲν πρόκειται νὰ τοῦ τὴν ἀφαιρέσει κανείς. Ἔτσι καταστρώνει μακρόπνοα σχέδια, λέγοντας στόν ἑαυτό του: «ψυχή, ἔχεις, πολλά άγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά, ἀναπαύου, φάε, πίε, εὐφραίνου. Καὶ γιατὶ καταπίεσε τελείως μέσα στὰ βάθη τοῦ ὑποσυνειδήτου του τὸν Θεό, νομίζοντας ὅτι τὸν ἀφάνισε καὶ γλύτωσε ἀπὸ τὸν ἔλεγχό του.
Στοὺς τρεῖς αὐτοὺς λόγους διακρίνονται τὰ ὅρια ἀνάμεσα στὴ φρόνηση καί στην ἀφροσύνη, στή λογικὴ προνοητικότητα καὶ στὴν παράλογη ἀποθεματοποίηση ἀγαθῶν. Ἡ χωρίς λόγο συσσώρευση ἀγαθῶν προκαλεῖ προβλήματα καὶ ὀφείλεται στὸν πόθο τοῦ ἀνθρώπου νὰ ὀχυρωθεῖ μέσα στὰ ἀγαθά, ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναι χρήματα, γνώσεις, ἀξιώματα, τίτλοι, δεσμοί καὶ γνωριμίες, γιὰ νὰ αἰσθανθεῖ ἀσφαλής. Ἐδῶ πρέπει νά χαράξει κανείς τά ὅρια ἀνάμεσα στήν φρόνιμη ἱεράρχηση τῶν ἀγαθῶν καί στήν ἀγχώδη ἀναζήτηση στηριγμάτων γιά μιά ζωή χωρίς τόν φόβο τοῦ τερματισμοῦ της. Καὶ εἶναι ἀφροσύνη νὰ νομίζουμε ὅτι μ’ αὐτὰ γίναμε πανίσχυροι, ἐκθρονίσαμε τὸν Θεὸ καὶ ξεφύγαμε τὸ θάνατο.
Ἔρχονται ὅμως στιγμὲς ποὺ σ’ ἕνα ξέσπασμα τῆς καταπιεσμένης συνειδήσεως ἀκούγεται ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ θυμίζει ἀλήθειες ξεχασμένες καὶ πραγματικότητες ποὺ θέλουμε νὰ παρακάμψουμε. Σὲ κάτι τέτοιες στιγμὲς βλέπει κανεὶς τὴν γύμνια καί τήν ἀφροσύνη του παρ΄ ὅλο πού νόμιζε ὅτι ἦταν θωρακισμένος μέ πολλά ἀγαθά καί ὅτι ἡ ὀργάνωση τῆς ζωῆς του ἦταν ἄρτια καί ἀπρόσβλητη.
Αὐτό ἀκριβῶς θέλει νά τονίσει ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή. Ἡ ἀνασφάλεια ποὺ αἰσθάνεται ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὴ φθορὰ ποὺ βασιλεύουν μέσα στὸν κόσμο δὲν θεραπεύεται μὲ τὴν συσσώρευση ὑλικῶν ἀγαθῶν, μὲ τὴν δημιουργία ὑποκαταστάτων τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν ὀχύρωσή του ἑαυτοῦ μας σέ ψεύτικα καί εὐπρόσβλητα χαρακώματα, ἀλλά μέ τήν ἐμπιστοσύνη στόν Θεό.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου